Hoe kom je (gezond) de feestdagen door?
Het is bijna kerst en hoewel dit voor velen een hele fijne tijd in het jaar is, kan het ook stress opleveren rondom het aanschaffen van kerstcadeau’s, schrijven van kerstkaarten of het organiseren van kerstdiners (en zorgen dat niemand iets te kort komt met 3 verschillende voedselallergieën, een neefje dat geen enkele groente lust… wat gaan we in hemelsnaam koken?). Want ja, tijdens de feestdagen eten we wat meer en dat kan soms nogal lastig zijn.
Misschien ben je nét begonnen met het aanpassen van je leefstijl en ben je bang dat al dat lekkers van de feestdagen je succes te niet doet, of dat je in jouw ongezonde eetgewoonten blijft hangen. Misschien maakt het je nerveus omdat je heel veel buikpijn krijgt van bepaald eten maar durf je geen nee te zeggen. Misschien heb je wel last van een verstoorde relatie met eten waardoor je het heel spannend vindt om dingen die je normaalgesproken eng vindt om te eten mu op je bord ligt, en dat omringd door je hele familie.
Het is helemaal oké om het spannend te vinden. Als dit voor jou het geval is, lees dan vooral verder want we hebben een hoop tips hoe jij de feestdagen goed doorkomt!
Omdat er meerdere redenen kunnen zijn waarom het wellicht lastig is om (gezond) de feestdagen door te komen, is deze blog verdeeld in verschillende categorieën. Zo kun jij door scrollen naar hetgeen wat voor jou toepasselijk is.
Als je merkt dat je hier meer over wilt weten, je graag gepersonaliseerd advies wilt of dat juist de adviezen je erg triggeren kan het een idee zijn om een afspraak te maken bij één van ons. We helpen je graag verder in jouw reis naar een gezonde leefstijl, zowel voor lichaam als geest. Klik hier!
Ik ben bang om weer terug te vallen in oude, ongezonde patronen
Misschien heb je moeite met het behouden of creëren van een leefstijl waarjij goed voor je lichaam zorgt en heb je het gevoel dat je nét de smaak te pakken hebt. Je eet gezonder, beweegt veel, snoept minder en – als dat je doel is – ben je wat gewicht verloren.
Het voorgeschoteld krijgen van allerlei verleidingen (bij zowel de brunch, lunch, de koffie, diner als bij de borrel) tijdens de feestdagen kan als gevolg hebben dat je je zorgen maakt of je hierdoor terugvalt in oude gewoonten. Om hetgeen wat je nu ‘bereikt’ hebt teniet te doen door de dingen die je gaat eten en drinken.
Ervan uitgaand dat je 2 kerstdagen en 1 dag tijdens de jaarwisseling compleet ongezond eet en misschien ook wel een stuk meer dan dat je nodig hebt, hebben we het over slechts 0,8% van het jaar. Als het lukt om het hierbij te houden, is dit dus zeer insignificant voor wat het verder met je gezondheid en eventueel je gewicht doet op de langere termijn. Gaat het meer om 7 dagen (achter elkaar of bij elkaar opgeteld), is het alsnog slechts 2% van het hele jaar. In plaats van dat je je zorgen gaat maken of je misschien niet beter al het lekkers moet overslaan en je je eigen bakje sla mee moet nemen (wat achteraf wel helaas kan leiden tot het opgeven van de naar jouw regels gezonde/acceptabele voeding en alsnog thuis je loslaten op chocolade, terwijl je het bij het diner zelf jammer vond om juist géén chocolade te eten ), is het zóveel fijner om wel met volle glorie te kunnen genieten van het kerstdiner en zelfs van het heerlijke toetje achteraf.
Wat vaak wel een zorg kan zijn, is het gemakkelijk terugvallen in bepaalde gewoonten op het moment dat je weer (letterlijk) de smaak te pakken hebt van de sterk bewerkte voeding of vet- en/of suikerrijke voedingsmiddelen en het overeten hiervan.
Een hoop mensen gaan ‘aan’ van eten. Dit zorgt ervoor dat je misschien gevoeliger bent voor suikers, vetten of sterk bewerkt voedsel. Misschien kan jouw vriend het heel gemakkelijk bij 1 koekje houden, terwijl jij aan het einde van de avond met een hele buik vol koekjes zit. Zo’n gebeurtenis heeft logische verklaringen, bijvoorbeeld dat vanuit onze biologie we graag meer willen van voedingsmiddelen hoog in vet, calorieën en suikers (en vooral de combinatie van deze drie). Ik kan hier lang over doorgaan, maar laten we even bij het thema blijven (mocht je het interessant vinden, lees dan eens deze blog.
Op het moment dat je vaker merkt dat je het lastig vindt om na de feestdagen weer gezond te eten en niet te blijven hangen in ongezond eetgedrag, wil ik ten eerste even op je hart drukken dat het niet alleen een kwestie van ;weinig discipline’ is, maar ook vanuit je lichaam een logische verklaring: zowel je dopaminesysteem als je smaakpapillen en darmen raken gewend aan bepaalde voeding en zal er dan sneller opnieuw naar vragen. Daarentegen is dit niet een vrijbrief of excuus dat je kunt gebruiken. Mooi bruggetje naar mijn allereerste tip, namelijk:
1. Ga eens aan de slag met het verhaal dat jij jezelf vertelt.
We kunnen onszelf wijsmaken dat we tóch altijd weer terugvallen in ongezonde eetgewoontes. Dat we onmogelijk weer het gezonde voedingspatroon kunnen oppakken na de gezellige dagen. Dat we lui zijn etc etc. Dit klopt alleen maar omdat je het tegen jezelf vertelt. Het is een Self-fulfilling Prophecy. Het kan heel fijn zijn om te leunen op dit soort overtuigingen zodat we onszelf niet onder ogen hoeven te komen. Het is onbewust een makkelijke manier om toch te blijven doen wat op dat moment lekker is en jezelf niet te confronteren met een ongestild verlangen. Maar, goed nieuws: dit hoeven niet jouw overtuigingen te blijven. Ga eens aan de gang met het opschrijven van jouw overtuigingen en schrijf vervolgens op wat jij wel zou willen geloven en ook kunt geloven! Veel cliënten van Sisters about Food zijn hier al mee bekend.
Dit zou er als volgt uit kunnen zien: “Ik maak bewuste keuzes omtrent voeding omdat ik graag voor mezelf wil zorgen.” “Ik voel me goed bij het eten van veel groenten en fruit.” “Ik ben verantwoordelijk voor de keuzes die ik maak, ook als het moeilijk is.” En ga zo maar door.
Hiermee train je je onderbewuste brein om dit soort overtuigingen aan te gaan nemen en wordt het een stuk makkelijker om gezondere keuzes te maken in de toekomst.
2. Ga niet over je grenzen.
De tweede tip is om te genieten van hetgeen dat je eet, maar bewaak de grenzen die je lichaam aangeeft. Hiermee bedoel ik dat het niet raadzaam is om nog een extra schep frietjes te nemen terwijl je eigenlijk al bomvol zit. Hiermee bedoel ik ook dat je best nee mag zeggen als iemand je iets aanbiedt als je voeltdat er écht geen plekje meer in je buik is.
Een voordeel hiervan is ook dat je minder snel extreme buikpijn krijgt omdat je veel te veel hebt gegeten. Heel begrijpelijk dat het aantrekkelijk is, maar hoe fijn is het als je niet een uur lang in coma ligt na het eten van de maaltijd, right?
3. Je doet niets slechts.
Wat ik vaak in de praktijk zie en ook zelf heb ervaren, is dat veel mensen denken in termen als ‘fout’ of ‘slecht’ (misschien omdat je jezelf normaal gesproken niet toelaat om op deze manier te eten) je eerder valt in de – excuse my language – fuck it mentaliteit. Gedachten die hier bij kunnen komen kijken zijn:
- ‘Ik heb het nu toch al verpest, kan ik net zo goed dit ook nog eten.’
- ‘Nu mag het een keer (dus laat ik alles eten wat los en vast zit want morgen moeten we weer op dieet)’
Herkenbaar? Dan wil ik beginnen met: Je doet niets fout. Je hoeft je niet te schamen en je hoeft al helemaal niet ‘weer op dieet’. Je ziet vaak dat mensen die aan intuïtief eten doen (lees hier de blog ) een mooie balans hebben gevonden in hun voeding en daarom niet de behoefte voelen om eens in de zoveel tijd (denk ook aan cheatdays) door te slaan in hun eetgedrag. Het eten wanneer ze honger hebben en stoppen wanneer ze vol zitten zorgt voor het vinden van balans op gezondheidsgebied. Zij hebben geen last van de dieetcyclus, zorgen voor zichzelf én genieten van lekkere dingen.
Het idee is dus om het oordeel van het eten af te halen en bij jezelf te blijven en niet in de ‘fuck it’ mentaliteit te trappen. Vertel jezelf maar dat het helemaal oké is om wat meer ongezonde dingen te eten en het zoveel fijner is om te stoppen als je genoeg hebt, in plaats van uit een zekere angst voor een toekomstig tekort van het lekkers (vanuit restrictie). Geniet er maar lekker van in plaats van dat je je zorgen maakt over wat de (zelf opgelegde) consequenties ervan zijn.
4. Doorbreek patronen
Dat het je eerder is gebeurd dat je na de feestdagen moeite had met terugkeren naar een gezondere leefstijl zegt niets over de keuzes die je nu kunt maken. Je bent weer een jaartje verder, je bent gegroeid als persoon en met de kennis die in deze blog geschreven staat, kun je misschien wat makkelijker bewust worden van je gedachten en de acties die jij uitvoert. Daag jezelf uit om het meer te zien als een mooie kans voor een doorbraak in jouw persoonlijke groei. Want jij kúnt nu andere keuzes maken dan voorgaande jaren, óók als het moeilijk is. En door in te zien dat bepaalde gedachten jou niet indienen en daar vervolgens niet in mee te gaan, kun jij oude patronen doorbreken en nieuwe gewoontes aanleren, waarbij jij keuzes maakt die prettig voelen voor jou en voor je lichaam.
5. Maak óók gezonde keuzes
Nou, éindelijk dan een stukje over voeding. Wat kan helpen bij het gezond doorkomen van de feestdagen is om niet (nogmaals) mee te gaan in de f*ck it mentaliteit en dus los te gaan op al dat ongezonde eten (omdat je die normaalgesproken niet van jezelf mag), maar ook voor je lichaam te kiezen en gezonde dingen te kunnen eten. Zo hoeft ook niet alles ongezond te zijn! Drink bijvoorbeeld veel water in plaats van alleen maar wijn en frisdrank. Kies voor wat extra groenten. Eet een stukje fruit tussendoor. Maak een lekkere wandeling door het bos met je familie. Ga tikkertje spelen met je nichtjes en neefjes. Laat de chocolaatjes die worden aangeboden even liggen als je misschien al vol zit. Drink een theetje in plaats van Irish Coffee. Bedenk vooral: waar heb ik zin in? Waarom? En zorg ervoor dat deze keuzes kloppen voor jou.
Ik krijg veel buikpijn van het eten, maar ik durf geen nee te zeggen
Misschien merk je dat je last krijgt van je darmen of maag tijdens de feestdagen en wil je vanuit jezelf gezonde keuzes maken, maar vindt je het moeilijk om het aan te geven.
1. Zeg nee.
Wat je hierin het beste kunt doen is beseffen dat jouw tante of schoonmoeder het waarschijnlijk ook helemaal niet fijn vindt als jij buikpijn hebt van het eten en dat ze je met liefde het eten aanbieden. Je kwetst ze er niet mee als je uitlegt dat je last krijgt van je buik als je hetgeen eet wat ze aanbieden en als dat wel zo is, dat dat ook niet jouw verantwoordelijkheid is. Je mag jezelf op de eerste plaats zetten en je grenzen aangeven op een liefdevolle manier.
2. Geef je buik rust
Je buik kan van slag raken van meer vet, suiker, minder vezels, alcohol etc. Dit verschilt heel sterk per persoon. Om je klachten te beperken kun je ervoor zorgen dat je genoeg water drinkt, een wandeling maakt (om je darmen wat meer te stimuleren), gezonde dingen blijft eten (zodat je voldoende vezels binnenkrijgt) en niet over je vol-grens heengaat.
Je durft het niet te eten
We leven in een maatschappij waarbij een verstoorde relatie met voeding en ons lichaam steeds vaker voorkomt. Dit slaat bij velen door in het ontwikkelen van een eetstoornis en misschien is dit ook bij jou het geval. Mocht dit zo zijn is de kans groot dat je ook meer moeite hebt met feestdagen, omdat kerst vaak enorm om eten draait. Dit is misschien wel heel spannend voor jou, want je staat voor de uitdaging om allemaal dingen te eten die je normaal gesproken heel erg eng vindt (en dus niet eet).
Hierin is geen kort advies mogelijk want bij iedereen met een eetstoornis, manifesteert het zich in andere angsten en gedragingen. Als je hier persoonlijke hulp bij nodig hebt, voel je dan alsjeblieft welkom. We willen jou helpen naar meer vrijheid rondom eten, zonder enig oordeel. Maar voor nu toch 1 tip:
Praat erover
Als je worstelt met een eetstoornis of een verstoorde relatie met eten, praat er dan over met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld een vriend(in), partner of familielid(de voorkeur gaat ook uit naar iemand waarmee je samen kerst viert) Dit kan een hele grote last van je schouder zijn en misschien kan deze persoon je ook wel een extra handje helpen, met een stukje compassie voor als je het moeilijk hebt aan tafel, maar tegelijkertijd ook iemand die voor je wilt zorgen en kan tegenhouden als je eetstoornis het wel van je overneemt.
Wat het ook is dat je moeilijk vindt om de feestdagen (gezond) door te komen,weet dat je niet alleen bent en je altijd de keuze hebt om het anders te doen en andere gedachten aan te nemen.
