Het gevaar van Body Shaming

Twee dagen geleden poste @tabithamusic een bericht en die was raak. Hierin deelde ze een aantal comments die zij ontving onder foto's op instagram, die o.a. constateerde dat ze zou moeten afvallen en zelfs een bericht met, ik citeer: “Je bent een vet varken”.

Er zijn meer gevallen geweest waarbij de media deel uitmaakte van dit probleem: Kelly Clarkson moest van de pizza afblijven en Kim Kardashian werd vergeleken met een walvis toen zij zwanger was en zo zijn er nog veel meer voorbeelden.

Hoewel er gelukkig een tegenbeweging is waarin het steeds meer wordt gestimuleerd om lief voor je lichaam te zijn, hoe deze er ook uitziet (body positivity) is body shaming nog wel aan e orde van de dag. Op Social Media gebeurt het dan vaak, gezien het erg makkelijk is om zonder consequenties commentaar te geven op iemands uiterlijk. Helaas horen we het ook in de praktijk terug. Mensen die als kind werden gepest met hun gewicht (wat er in resulteerde dat ze als volwassene nog steeds last hadden van de gevolgen hiervan), mensen die vaak opmerkingen krijgen over hun lichaam wat hen erg ongemakkelijk maakt, mensen die van hun ouders te horen krijgen dat ze niet goed genoeg zijn zoals ze er nu uit zien.

Body shaming hoeft niet altijd zo duidelijk te zijn. Het gebeurt ook erg vaak onbewustl: mensen kijken oordelend naar een persoon met overgewicht die een patatje eet (terwijl over de slankere persoon die een patatje eet geen oordeel wordt gevormd), er worden opmerkingen gemaakt achter iemands rug om, er wordt gevraagd of het nu wel verstandig is om dit te eten, insinuerend dat de persoon eigenlijk wat zou moeten afvallen, er wordt van vrouwen die een kind hebben gebaard verwacht dat ze terug’bouncen’ naar hun pre-baby lichaam, maar vergeet ook niet de mensen die opmerkingen krijgen dat ze eens een burger zouden moeten eten of de vraag krijgen of ze anorexia hebben, omdat ze bijvoorbeeld slanker gebouwd zijn.

En omdat het helaas zo verweven is in deze (dieet)cultuur en de dieetindustrie hier goed gebruik van maakt, lijkt het soms wat onschuldig. Het is genormaliseerd om opmerkingen te maken over het uiterlijk en het gevaar wordt er niet altijd van ingezien. Maar die zijn er zeker. Zo is uit onderzoek gebleken dat body shaming ervoor kan zorgen dat iemand méér gaat eten; uit frustratie maar soms ook als protest en daarom in gewicht aankomt. Hetzelfde gebeurt bij mensen die te horen krijgen dat ze te dun zijn: ze gaan minder eten door stress of soms omdat ze ergens bang raken om aan te komen.

De cijfers van de hoeveelheid eetstoornissen is hoog en ondanks dat het ook een manifestatie van andere mentale pijn kan zijn, is een eetprobleem of -stoornis ook vaak het gevolg van een industrie waarin een slank lichaam wordt beloond en een voller lichaam wordt afgestraft. Zo is het ook vaak genoeg naar voren gekomen dat mensen die afvallen anders behandeld werden. Body shaming speelt een rol in deze situatie: zolang er een hoge druk blijft liggen op het moeten hebben van een slank lichaam, zullen veel mensen deze druk op zichzelf uitoefenen, zullen er restrictieve diëten worden gevolgd, zullen mensen met overgewicht zich onwaardig voelen en zal het aantal eetstoornissen veroorzaakt door het gevoel dat ze zo dun of fit mogelijk moeten zijn omdat dit beter is dan voller zijn, hetzelfde blijven danwelniet toenemen.

En hoe stoppen we met zijn allen met bodyshamen? 
Door bewust te worden dat jij het misschien zelf ook doet, ondanks dat je niet deze intentie had. Door te stoppen met jezelf te shamen: je hoeft geen opmerking te maken dat je aan het zondigen bent als je een koekje eet. Je hoeft geen opmerking te maken bij een ander dat je wou dat je haar lichaam had. Je hoeft jezelf niet af te kraken als je in de spiegel kijkt. Je hoeft jezelf niet te verontschuldigen voor hoe je eruit ziet. En bij het creëren van compassie voor jezelf, hoe je lichaam er dan ook uitziet, creëer je compassie voor een ander. Want intense opmerkingen van anderen, spiegelt hun eigen zelfbeeld en belangen. Het oordeel naar een ander, is een oordeel naar henzelf. Het slecht praten over een ander, kan een gevoel geven dat ze zelf beter zijn dan hen, maar dit is een gedachte die komt vanuit ego en dit doet in werkelijkheid niks voor hun zelfbeeld behalve hem opnieuw verlagen.

Daarnaast mag je bewustwording vergroten door mensen op een aardige manier te wijzen op de opmerkingen die niet oké zijn. Is dit geen optie? Zorg er dan in ieder geval voor dat je zelf niet meedoet aan deze praat. Soms kunnen rustige opmerkingen als: ‘Je weet niet wat er speelt’ of ‘wat maakt dat je dit zegt?’ al een klein zaadje planten.

Als jij dit zelf hebt meegemaakt, weet dan: jouw lichaam is niet het probleem. De opmerkingen zijn het probleem.